Als fotograaf mee op missie

9 oktober 2015
Deel dit bericht:
Wat doet een oorlog doen met het gezicht van jonge mariniers?

Fotograaf Claire Felicie, moeder van een zoon die bij het Korps Mariniers ging, mocht als fotograaf met een groep mariniers mee naar Afghanistan. Met hen verbleef ze twee weken op Combat Outpost Tabar.

Angst

“Toen mijn zoon begon aan de opleiding bij het Korps Mariniers, was hij vanaf dag één militair. Ik kon het aan hem zien. Hij werd hard aangepakt en ik vroeg hem of hij dat niet zwaar vond. Maar hij zag het hogere doel ervan en kon het goed aan.” Claire vond het fijn te zien dat haar zoon zo op zijn plek was in de korpsopleiding, maar soms was ze bang:

“Mijn moeder is gestorven toen ik een kind was en niemand had me daarop voorbereid. Zij was opééns weg en zelfs al begraven. Bij mij speelde die oude angst op, toen ik mijn kind marinier werd.”

Maar Claires zoon werd naar Curaçao gestuurd, terwijl hij overigens zelf best naar Afghanistan gewild had! Claire: “Toen een goede vriend van hem naar Afghanistan werd uitgezonden, was ik benieuwd wat dat met die jongen zou doen. Ik had het gezicht van mijn vader zien veranderen na de dood van mijn moeder. Wat zou een oorlog doen met het gezicht van jonge mariniers? Dat vroeg ik mij persoonlijk af, maar ook als fotograaf en kunstenaar.”

Voor en na

Zo ontstond bij Claire het idee militairen te gaan fotograferen voor én na hun uitzending. “Ik had contact gelegd met een groep mariniers die ik zou portretteren. Die jongens zeiden tegen mij: ‘We hebben gehoord dat u óók naar Afghanistan gaat.’ Ik lachte dat weg, maar ik realiseerde me op dat moment dat dit project wel een meerwaarde zou krijgen als ik hen ook dáár zou volgen met de camera. Ik heb toen aangevraagd of ik mee mocht.”

Achteraf vindt Claire het een wonder dat haar aanvraag gehonoreerd is. “Er waren best veel kunstenaars die naar Afghanistan wilden. De policy was denk ik dat af te houden voor mensen die niet van een krant of blad waren. Twee maanden voordat de jongens zouden vertrekken heb ik een publicatie kunnen regelen bij HP/De Tijd. Toen was het goed. Ik mocht mee.”

Haar eigen thuisfront reageerde wisselend op Claires uitzending naar Cop Tabar. “Mijn man begreep dat mijn project daar écht interessanter van zou worden, hij gunde mij die ervaring. Maar mijn jongste dochter trok wit weg toen ik het haar vertelde. Maar de kans was zó klein dat ik zou omkomen. Mijn oudste zoon –  de marinier! – heeft mijn dochter gerust kunnen stellen, uiteindelijk.”

Bermbom

Het resultaat van Claires uitzending heeft de pers gehaald en is van Leeuwarden tot Parijs tentoongesteld: prachtige portretten van mariniers voor, tijdens en na de uitzending. Haar boek met dezelfde titel: ‘Here are the young men’ is inmiddels uitverkocht.

Claire: “Toen we de portretten maakten vóór de uitzending relativeerden we het gevaar nog, met: ‘Als je onder de tram komt in Amsterdam, ben je ook dood.’ Maar in Afghanistan was elk hoopje zand een mogelijke bermbom. Als je daar een slechte dag hebt, ben je écht dood. Dat besef is er continu in zo’n uitzending.”

Claire deed ook een belangrijke ontdekking over angst. “Als je op een ander gericht bent – en dat zíjn mariniers, die zijn gericht op hun buddy – dan ben je niet bang om jezelf. Dat is belangrijk. Want als je bang bent kun je de poort niet meer uit. Dan ben je niet inzetbaar in zo’n gebied.”

Klik hier voor het resultaat van de fotoreportage.