Elvis Presley als inspiratiebron
Geestelijk verzorger Fred neemt op missie altijd muziek van Elvis mee.
Dit jaar is het veertig jaar geleden dat Elvis Presley overleed. Nog altijd is hij voor velen een inspiratiebron. “We herkennen allemaal wel iets in zijn succes en in zijn tegenslagen”, zegt vlootpredikant Fred Omvlee. Als Elvisfanaat en geestelijk verzorger neemt hij op missie altijd de muziek van ‘The Man from Memphis’ mee om te gebruiken in zijn diensten. “Het is een laagdrempelige manier om het over de echte dingen van het leven te hebben.”
Elvis Presley droeg zelf van 1958 tot 1960 de wapenrok. In het laatste jaar van zijn diensttijd was de wereldberoemde G.I. gelegerd in West-Duitsland, bij het 32e Amerikaanse Pantserbataljon dat bij een eventuele confrontatie het Rode Leger van de Sovjets (mede) ‘partij moest geven’ in de Noord-Duitse laagvlakte. Daar woonde hij met zijn entourage onder meer in Bad Nauheim, een (voorheen) mondain kuuroord in Hessen. Omvlee:
Je zou kunnen zeggen dat Elvis een soort veteraan is. Hij had in ieder geval veel met militairen en veteranen. In drie films zie je hem ook als militair. In Duitsland wilde hij ook echt ‘one of the boys’ zijn, inclusief taken als wachtlopen. Overigens heeft hij toen wel benzedrine leren slikken, om wakker te blijven tijdens het wachtlopen. Dat was het begin was van zijn pillenverslaving.
The real thing
Als elfjarig jongetje qua muzikale voorkeur in Abba-sferen werd Fred Omvlee in 1977, toen Elvis stierf, als het ware overnacht fan. “Ik hoorde toen voor het eerst nummers als ‘Don’t Be Cruel’, ‘Blue Suede Shoes’ en meer en ik dacht ‘Wow, dit is andere koek, dit is The Real Thing’. Vanaf dat moment is het Elvis wat de klok slaat hoewel ik een brede muzieksmaak heb, maar Elvis komt steeds weer terug.”
Elvis themaconferenties
Sinds een jaar of zes tijd belegt Omvlee ‘Elvis themaconferenties’ op Beukbergen het vormingscentrum in Huis ter Heide, van de Dienst Geestelijke Verzorging bij Defensie. Het leven en de muziek van de flamboyante artiest dienen daarbij als ‘model en klankbord’, – waaraan de deelnemers zich kunnen spiegelen. Kerngegeven daarbij is de levensloop van Elvis en die van de deelnemers daartegen afgezet. Sinds de eerste Elvisconferentie in 2011, die een overweldigende belangstelling kende, heeft de gedreven vlootpredikant de belangstelling voor die thematische bezinningsbijeenkomsten sterk zien groeien. Zo zeer zelfs dat er een wachtlijst is en per conferentie een gelimiteerd aantal van 14 deelnemers wordt ‘toegelaten’.
Op missie
Ook in het missiegebied gaat de muziek van Elvis mee in de plunjebaal. Naast de gebruikelijke plaatsingen in de West, heeft Omvlee missies gedraaid voor de kust van Liberia (UNMIL), Noord-Afghanistan (ISAF) en voor de kust van Libië (EU-missie Operatie Sophia). Hij heeft gemerkt dat het gebruiken van muziek tijdens de diensten de drempel verlagen om te komen. “Het is geen succesformule, maar ik krijg vaak terug dat mijn diensten een soort ankerpunt in de week zijn. Een middel om de tijd te markeren. Ze geven aan dat ze in de dienst aan iets heel anders kunnen denken en weer even gewoon mens kunnen zijn.”
De muziek van Elvis helpt om tot jezelf te komen. Maar ik nodig de bezoekers ook uit om zelf met verzoeknummers te komen. Dan wordt het echt een gezamenlijke dienst.
Raken
Maar wat maakt nou dat Elvis nog altijd weet te raken? Volgens Omvlee heeft dat te maken met de emotionele laag die in zijn muziek zit. “Mensen voelen het zo dat Elvis voor hen persoonlijk zingt. Misschien komt dat door zijn interesse in mensen. Hij was oprecht begaan met het lief en leed van zijn fans en was ook betrokken bij Amerikaanse veteranen. Elvis had ook aandacht voor het feit dat het leven soms moeilijk kan zijn. Zo is zijn vertolking van ‘You never walk alone’ zeer geliefd op begrafenissen.”
Zelf heb ik diverse momenten gekend waarop ik, heel onverwacht, troost vond in zijn gospels. Op een van die voor mij kwetsbare momenten, mijn vader overleed, werden, naast de rock & roll, ook die godsdienstige liederen van Elvis heel belangrijk.
Graceland
De ‘Elvis-liefde’ gaat bij Omvlee vrij ver. “Het wordt steeds gekker zou je kunnen zeggen. Om een voorbeeld te noemen: Een paar jaar terug was ik bij een drugspatrouille op de Caribische Zee.
Op de terugweg maakten we een stop in Florida. Met een bemanningslid, ook Elvis-fan, heb ik toen van de commandant gedaan gekregen dat we 2 dagen van boord mochten. We zijn toen naar Tupelo en Memphis gevlogen en daar het geboortehuis van Elvis en Graceland bezocht.“
Museum
Het zal duidelijk zijn dat de binnen de krijgsmacht wijd en zijd als Elvis-fan en kenner bekend staande vlootpredikant, vanuit alle hoeken en gaten van de organisatie Presley parafernalia en prullaria krijgt aangereikt. Neem bijvoorbeeld de familie van een militair die de geestelijk verzorger in Afghanistan leerde kennen en die onlangs plotseling overleed. De familie liet diens hele bezit aan Elvis ‘hebbedingen’ per container afleveren ten kantore van de dominee in de Nieuwe Haven in Den Helder. Daar heeft hij nu noodgedwongen een soort museum ingericht. Thuis een ruimte als zodanig ombouwen was geen optie aangezien mevrouw Omvlee daar geen ‘verklaring van geen bezwaar’ voor wilde afgeven. Het zoeken is nu dus naar een ‘regulier’ museum dat uitkomst wil bieden.