Mijn medaille - Rob
Hoe een luchtmachter levens redde midden in de vuurlinie.
‘Papa vecht niet. Die maakt alleen maar bommen onschadelijk.’ Hiermee stelt Rob Martens, EOD-er bij de luchtmacht, zijn gezin enigszins gerust als hij in 2007 naar Afghanistan vertrekt. En dus heeft hij iets uit te leggen wanneer zijn vrouw hem een half jaar na terugkeer een krantenartikel onder de neus duwt: ‘Hoezo heb jij, onder vijandelijk vuur, drie mensen het leven gered?’
Dat Martens de betrekkelijke veiligheid van de achterhoede – de gebruikelijke plek van EOD-ers – zou verlaten, had hij zelf ook niet voorzien. ‘Al anderhalve dag werd tevergeefs geprobeerd een politiepost op de taliban heroveren. Vanwege de gevechten werden we gevraagd om onze EOD-robot de post te laten verkennen. Die bleek verlaten. De robot was op de terugweg toen een van de tracks eraf liep. Geen beweging meer in te krijgen. Mijn collega Dennis en ik reden in onze Bushmaster naar voren om ‘m op te halen.’
Onder dekking een brandende Patria in
Na een gevechtspauze opent de Taliban massaal het vuur. Dan slaat er een antitankraket in op de Patria naast hen. ‘We zagen een militair met een gehavend onderbeen uit het raampje klimmen. We bedachten ons geen moment. Onder direct- en mortiervuur sprongen we ons voertuig uit en sleepten hem naar binnen. Een tweede inzittende wist op eigen kracht naar ons toe te rennen. Iemand riep dat er nog een derde man was. Terwijl mijn collega dekking gaf klom ik het rokende voertuig in. Daar vond ik de boordschutter; ook zwaargewond. Uiteindelijk wisten we ze veilig af te voeren naar de ziekenauto.’
Een half jaar nadien wordt zijn vrouw aangesproken door de buurvrouw. Die toont haar een interview met een veteraan in de krant. Ze wijst het stukje aan waarin hij zegt gered te zijn door twee EOD-ers van de luchtmacht. ‘Zat Rob daar toen niet?’ vraagt de buurvrouw. ‘Toen moest ik het wel vertellen’, vertelt Rob. Liever had hij het voor zich gehouden. ‘De uitzending daarop heb ik een rustigere functie vervuld.’
Kruis van Verdienste
In 2010 worden Rob en zijn collega voor hun actie geëerd met het Kruis van Verdienste. Hij is trots op de medaille, al relativeert hij ook. ‘Ik ben wel bij defensie gegaan om levens te redden, maar niet als gevechtsman. Toevallig kwam ik in deze situatie terecht.’ Blij is hij ook met de zaal die de Koninklijke Militaire School Luchtmacht naar hem vernoemde. ‘Omdat ik de enige luchtmachter was met een dapperheidsmedaille.’
Van al het eerbetoon dat hem ten deel viel, doet de dankbaarheid van collega’s hem het meest. ‘Toen we terugkwamen op de compound kwam het hele peloton ons een hand of een hug geven. Wanneer ik nu, dertien jaar na dato, iemand van hen tegenkom, is die dankbaarheid nog steeds voelbaar. Dat is vriendschap voor het leven.’
Een medaille is een officieel teken van erkenning en waardering, maar ook persoonlijk van grote betekenis door de herinneringen die eraan verbonden zijn. In de maandelijkse rubriek Mijn medaille vertelt een veteraan over een speciale medaille of een situatie waarin deze een belangrijke rol speelde.