Jullie zijn vrouwen?

Onze krijgsgeschiedenis leert dat vrouwen prima in staat zijn ‘hun mannetje te staan’. Denk aan al die moedige vrouwen die tijdens de Tweede Werelddoorlog in het verzet zaten. En die jonge Marva’s, die vlak na de oorlog huis en haard verlieten om in voormalig Nederlands-Indië de troepen te ondersteunen. Meer recent zou je Manja Blok, die eerste F16-pilote ter wereld, die in 1995 boven Bosnië bommen liet vallen, heldhaftig kunnen noemen. Of de vrouwelijke militairen die in Afghanistan meegingen op gevaarlijke patrouilles om met de lokale vrouwen te praten. Maar ook al die ‘naamloze’ vrouwen die als chauffeurs, koks en verpleegsters op uitzending gingen. En wat te denken van vrouwelijke militairen die tijdens hun missie gewond raakten?

Eigenlijk zijn het allemaal heldinnen, temeer als je bedenkt dat zij zich staande moeten houden in een stoere mannenwereld, waarin zij veruit in de minderheid zijn (ongeveer tien procent).

Omruilen

In het beste geval zijn de vrouwen ‘one of the guys’, maar het kan ook gebeuren dat je helemaal niet welkom bent, domweg omdat je vrouw bent. ‘Jullie zijn vrouwen?’ Deze malle vraag kregen twee vrouwelijke militairen van hun kapitein te horen toen bleek dat zij in 1995 werden toegevoegd aan de Bravo Compagnie en als koks meegingen naar Bosnië. “Die kapitein wilde geen vrouwen in zijn team”, zo vertellen beide koks. “Hij wilde ons omruilen voor twee mannen. Maar wij reageerden heel resoluut en zeiden: ‘We zijn bij Bravo ingedeeld dus gaan we gewoon mee’.” En ze gingen. Als enige twee vrouwen op de compound in Srebrenica bleken ze overigens uitstekend te functioneren, en met de mannelijke collega’s waren geen problemen.

Defensie is en blijft een mannenwereld ook al wordt er moeite gedaan om meer vrouwen voor militaire beroepen te werven.

Vrouwelijk

Zo staat er op de site van Defensie een sexy filmpje van de beeldschone cougarpilote Dominique die uiterst suggestief met haar lange nagels haar heli streelt. Dit waarschijnlijk om te benadrukken dat je bij Defensie toch heel vrouwelijk kunt blijven: Als ‘one of the guys’ hoef je je immers nog niet meteen als ‘guy’ te manifesteren.

SFOR- en KFOR-veteraan Soraya van Weereld, oprichter van Veteran Girl, vond dat ook onze vrouwelijke veteranen er wat charmanter uit konden zien.

Iets anders dan altijd maar die standaard vormeloze polo.

In 2014 liet zij daarom getailleerde shirts met de opdruk: YES I AM A VETERAN GIRL ontwerpen waarin vrouwen elkaar als veteraan meteen kunnen herkennen. De website vermeldt daarbij: ‘Vrouwelijke veteranen stonden samen met hun mannelijke veteranen hun mannetje, maar dan toch op een vrouwelijke manier.’ Tegelijkertijd benadrukt Soraya dat we niet moeten doorslaan door alles en iedereen maar in hokjes te stoppen: Het maakt niet uit of je vrouw of man bent, als je je werk maar goed doet. “Ikzelf heb me als tolk bij de Luchtmacht altijd prettig gevoeld. En je weet nou eenmaal dat je in een mannenwereld terecht komt. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je alles maar hoeft te accepteren.” Als ze dan toch een verschil wil benoemen, dan is het wel de bescheidenheid die vrouwen doorgaans aan de dag leggen. De stille heldinnen. Soraya:

Het zijn vaak de mensen die je niet hoort of ziet, maar wel veel doen. Die net dat extra stapje zetten maar zichzelf daar niet voor op de borst kloppen.