Held van Nijmegen overleden

Eerste gevechtservaringen

James Megellas werd op 11 maart 1917 in de plaats Fond du Lac in de staat Wisconsin geboren. Als jonge man heeft hij onder andere aan het Ripon College in de nabijgelegen stad Ripon gestudeerd. De aanval op Pearl Harbor van 7 december 1941 vond halverwege zijn laatste studiejaar plaats.

Tijdens zijn studie volgde hij het trainingsprogramma voor reserveofficieren (ROTC) waardoor hij na zijn afstuderen direct kon worden aangesteld als tweede luitenant in het Amerikaanse leger. James Megellas diende oorspronkelijk bij een verbindingseenheid, maar was de vereiste aanvullende opleiding al snel beu. Hij vroeg daarom overplaatsing aan naar een luchtlandingseenheid. Hij wilde namelijk als parachutist gevechtservaring opdoen. Megellas werd uiteindelijk overgeplaatst naar de 504th Parachute Infantry Regiment (PIR), de beroemde ‘Devils in Baggy Pants’, van de 82nd Airborne Division.

James Megellas deed zijn eerste gevechtservaring op in de bergen even buiten Napels, Italië. Nabij het dorp Venafro raakte hij voor het eerst gewond waardoor hij in een ziekenhuis moest worden opgenomen. In oktober 1943 vertrok de 82nd Airborne Division uit Italië om zich voor te bereiden op de landingen in Normandië. Het regiment van James Megellas bleef echter achter en nam op 22 januari 1944 deel aan de Operatie Shingle, de amfibische aanval op Anzio in midden-Italië. De gevechten eisten een zware tol en James Megellas raakte tijdens deze operatie opnieuw gewond. Vanwege de grote verliezen bij Anzio nam de 504th PIR in juni 1944 niet deel aan de D-Day operaties in Normandië.

Operatie Market Garden

James Megellas is wel ingezet tijdens de Operatie Market Garden in september 1944, waarbij hij als parachutist in Nederland werd gedropt. Hij heeft tijdens deze operatie aan de levensgevaarlijke en heldhaftige oversteek van de Waal bij Nijmegen deelgenomen, waarbij de Amerikaanse paratroopers in het zicht van de vijand en onder een spervuur van Duits machinegeweervuur in rubberboten de rivier overstaken. Meer dan de helft van de 260 mannen die de oversteek waagden raakte gewond en 46 mannen verloren hierbij het leven. Tijdens de gevechten op deze dag (20 september 1944) viel James Megellas in zijn eentje een Duitse observatiepost en een machinegeweernest aan. Voor deze acties ontving hij de op één na hoogste onderscheiding van het Amerikaanse leger, het Distinguished Service Cross.

Strijd in de Ardennen

Ondanks het ijskoude winterweer en de moeizame opmars door de diepe sneeuw, slaagden zij erin de 200 Duitsers die de stad uittrokken te verrassen. De aanval had een verwoestend effect op de tegenstander. Velen werden gedood, anderen sloegen op de vlucht of werden gevangengenomen. Terwijl de paratroopers zich aan het voorbereidden waren om de stad zelf aan te vallen, richtte een Duitse Mark V-tank zijn loop op hen. James Megellas bedacht zich niet en trok ten aanval om zijn mannen te beschermen. Hij klom op de tank en slaagde erin een granaat in de koepel van de tank te gooien, waarmee hij de dreiging voor zijn mannen in een klap wegnam. Vervolgens leidde hij de succesvolle aanval op de stad zelf zonder verliezen onder zijn paratroopers. Hij werd kort daarna genomineerd voor de Medal of Honor, de hoogste Amerikaanse militaire onderscheiding, maar doordat het verslag van zijn acties niet in de originele gevechtsrapporten waren opgenomen, kreeg hij in plaats daarvan de Silver Star Medal uitgereikt.

Na de oorlog

Nadat de oorlog was beëindigd, besloot de Nederlandse regering de heldhaftige verrichtingen van de 82nd Airborne Division tijdens de Operatie Market Garden met een Militaire Willemsorde te eren. Tijdens een ceremonie in Berlijn op 19 oktober 1945 werd de onderscheiding aan de divisie uitgereikt. Een officier en een soldaat waren geselecteerd om als eersten het bijbehorende erekoord namens de paratroopers van de divisie uitgereikt te krijgen. Eerste luitenant James ‘Maggie’ Megellas was uitverkoren om de officieren van de divisie tijdens de uitreiking te vertegenwoordigen. Na terugkeer in Amerika, leidde luitenant Megellas in januari 1946 zijn eenheid tijdens de grote overwinningsparade op Fifth Avenue in New York. In hetzelfde jaar heeft hij als kapitein het Amerikaanse leger verlaten, waarna hij zich nog 16 jaar als reservist binnen de krijgsmacht heeft ingezet.

In 2003 verscheen een boek van zijn hand: “All the Way to Berlin: A Paratrooper at War in Europe”. In 2005 werd het boek in het Nederlands uitgegeven. Dat kwam twee jaar later nog goed van pas. Rond de jaarwisseling van 2007-2008 bezocht James Megellas voor de derde keer de NAVO-troepen in Afghanistan. Hij kwam echter niet met lege handen. Tijdens zijn bezoek had hij namelijk een paar duizend exemplaren van zijn boek bij zich die hij onder de Amerikaanse en Nederlandse troepen heeft uitgedeeld om hen hiermee een hart onder de riem te steken.

De laatste jaren heeft James Megellas ons land regelmatig bezocht, waarbij hij altijd zijn bij de Waaloversteek omgekomen kameraden herdacht, onder meer met het lopen van de Sunset March over de Nijmeegse Waalbrug. Twee dagen geleden stak hij zijn laatste brug over.