Operatie Atalanta/EUTM/EUCAP

7 april 2016
Deel dit bericht:
Operatie Atalanta/European Union Training Mission Somalia/European Union Regional Maritime Capacity Building (2008-heden) Europese antipiraterij missie: Operatie Atalanta

De Golf van Aden tussen Somalië en Jemen maakt onderdeel uit van een zeer belangrijke scheepvaartroute. In 2007 begonnen Somalische piraten schepen aan te vallen. De NAVO stuurde in 2008 een vlooteskader om schepen te beschermen tegen piraterij.

  • 2.671
    Dagen
  • 0
    Omgekomen Nederlandse militairen
  • 0
    Dapperheidsonderscheidingen

De Europese Unie startte in hetzelfde jaar haar eigen antipiraterijmissie, operatie Atalanta. Nederland nam vanaf het begin met diverse marineschepen deel aan de operatie van zowel de NAVO als de EU. De internationale maritieme inzet bleek succesvol; het aantal kapingen daalde zienderogen. Na mei 2012 wisten Somalische piraten geen enkel schip meer te kapen. De dreiging bleef echter bestaan. Piraterij vormt namelijk een aantrekkelijke manier om geld te verdienen, zeker in een land waar armoede heerst en de werkloosheid hoog is.

Kapitein-ter-zee Frank Foreman, in 2013 commandant van het amfibische transportschip Zr. Ms. Johan de Witt dat toen voor tweede maal werd ingezet voor operatie Atalanta, gaf aan dat Somalië vanwege het ontbreken van een eigen kustwacht niet in staat was om haar eigen kustlijn te controleren: “Tot die tijd is aanwezigheid van marineschepen, zoals de Johan de Witt, cruciaal om piraterij in deze wateren tegen te gaan.” Ook het handelsbelang speelde voor Nederland een belangrijke rol om deel te nemen. Nederland nam tot 2016 jaarlijks met twee schepen deel aan Atalanta.

“Piraterij vormt ondanks de afname nog steeds een serieuze bedreiging voor de Nederlandse belangen als handelsnatie. ”

– Foreman

Vanaf dit najaar zet Defensie nog maar één marineschip in. Als gevolg van de migratiecrises is er namelijk steeds meer behoefte aan maritieme capaciteit elders in de wereld.

EUTM Somalia

Om het succes op zee te bestendigen, besloot de Europese Unie ook aandacht te besteden aan de bestrijding van piraten op land. Daarvoor startte de EU in 2010 de European Union Training Mission Somalia. Het voornaamste doel was het opleiden van Somalische veiligheidstroepen. Een effectieve veiligheidssector is namelijk van het grootste belang om de oorzaken van piraterij op land aan te kunnen pakken. Vanwege de slechte veiligheidssituatie in Somalië zelf, vonden de trainingen van de Somalische militairen aanvankelijk plaats in Oeganda. Het hoofdkwartier van EUTM Somalia was gevestigd in de Oegandese hoofdstad Kampala. Eind 2013 verplaatste de EU haar trainingsactiviteiten naar Somalië en vestigde het hoofdkwartier in de Somalische hoofdstad Mogadishu. Sinds 2013 levert Nederland een bijdrage aan deze EU-missie.

EUCAP Nestor

In 2012 startte de EU een derde missie om de piraterij in de Hoorn van Afrika en de Westelijke Indische Oceaan te bestrijden. Het doel van de European Union Regional Maritime Capacity Building Nestor was het versterken van de maritieme veiligheidscapaciteit, zodat de landen in deze regio zelf in staat worden piraten te bestrijden. Onderdelen van de missie waren de opbouw van een kustwacht en maritieme politie en het versterken van het juridische systeem. Toen EUCAP Nestor in 2012 begon, werd EU-personeel gestationeerd in Mogadishu (hoofdstad Somalië), Hargeisa (hoofdstad Somaliland), Nairobi (hoofdstad Kenia), de Seychellen en Djibouti. Eind 2015 stopte EUCAP Nestor haar werkzaamheden in Djibouti en de Seychellen en concentreerde zich geheel op Somalië (inclusief Somaliland). In oktober 2015 verplaatste de EU het hoofdkwartier van Djibouti naar Mogadishu. Nederland draagt sinds maart 2013 bij aan deze missie.


Leestips